Op verzoek van Natuurvereniging Geaflecht heeft Advocatenkantoor Hoen beroep ingesteld tegen het vastgestelde bestemmingsplan Buitengebied Opsterland. Met succes. Nadat vorig jaar al het schorsingsverzoek van de vereniging was toegewezen, heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State het bestemmingsplan Buitengebied Opsterland op 16 september 2015 gedeeltelijk vernietigd.
Reden voor het beroep waren de vergaande uitbreidingsmogelijkheden voor agrarische bedrijven ten nadele van de Natura 2000-gebieden in de gemeente Opsterland: Van Oordt's Mersken, Wijnjeterper Schar en Bakkenveense Duinen, en nabij het plangebied: Alde Feanen, Deelen, Sneekermeergebied, Fochtelooërveen, Drents Friese Wold en Leggelderveld. In de onderzochte Natura 2000-gebieden zijn de achtergrondwaarden voor
stikstofdepositie namelijk nu al hoger dan de kritische depositiewaarden.
In de
Aanvulling plan-MER is de stikstofdepositie als gevolg van de maximale uitbreidingsmogelijkheden van agrarische bedrijven en
intensieve veehouderijen bepaald en afgezet tegen de
referentiesituatie van 7 december 2004. Hieruit blijkt dat de stikstofbijdrage in de
zowel binnen als buiten het plangebied gelegen Natura 2000-gebieden
toeneemt en wordt geconcludeerd dat significant negatieve
effecten als gevolg van het plan niet kunnen worden uitgesloten en het
plan daarmee in strijd is met de Nbw.
De gemeenteraad heeft desondanks besloten om in het bestemmingsplan uitbreidingen van
grondgebonden veehouderijen en intensieve veehouderijen onder voorwaarden zo toe te
staan, dat de natuurlijke kenmerken van de Natura
2000-gebieden volgens de raad niet worden aangetast.
De Afdeling denkt hier anders over: "In het onderhavige geval is uitgegaan van 7 december 2004 als
referentiedatum terwijl, zoals ter zitting door de raad is bevestigd,
niet vast staat dat de depositie die is berekend met inachtneming van
die datum overeenkomt met de feitelijke depositie ten tijde van de
planvaststelling. Nu bij het vaststellen van het plan niet de juiste referentiesituatie
is gehanteerd, moet worden vastgesteld dat het plan reeds hierom in
strijd is met artikel 19j van de Nbw. Het bestreden besluit, voor zover
dat ziet op de vaststelling van uitbreidingsmogelijkheden voor
agrarische bedrijven en intensieve veehouderijen zoals neergelegd in
artikel 3, lid 3.4, aanhef en onder a en b, en artikel 3, lid 3.8,
aanhef en onder a, sub 1, van de planregels, komt dan ook voor
vernietiging in aanmerking."
De Afdeling kan ook kort zijn over de algemene gebruiksregel van artikel 28, lid 28.1, onder e, van de
planregels en de hierop geformuleerde uitzonderingen in artikel 28, lid
28.2, onder a, van de planregels, die volgens de raad zijn bedoeld om de benodigde zekerheid kunnen geven
dat als gevolg van het plan geen aantasting van de natuurlijke kenmerken
van de betrokken Natura 2000-gebieden zal optreden:
"Zoals hiervoor is overwogen onder 5.5 dient de feitelijke situatie ten
tijde van de vaststelling van het plan als referentiesituatie te worden
gehanteerd. De raad heeft niet inzichtelijk gemaakt dat de
stikstofemissie in de feitelijke situatie ten tijde van de vaststelling
van het plan overeenkomt met de stikstofemissie in de bestaande situatie
als bedoeld in artikel 1, lid 1.12, onder b van de planregels, te weten
de stikstofemissie als vergund vóór 7 december 2004 dan wel de
stikstofemissie zoals vergund in een natuurbeschermingswetvergunning.
Nog daargelaten wat moet worden verstaan onder de stikstofemissie als
vergund in een natuurbeschermingswetvergunning, valt gelet hierop, niet
uit te sluiten dat met de op grond van artikel 28, lid 28.1, onder e,
toegelaten toename van stikstofemissie geen toename zal plaatsvinden ten
opzichte van de feitelijke situatie ten tijde van de vaststelling van
het plan. Dit betekent dat de ingevolge artikel 19j van de Nbw vereiste
zekerheid dat geen aantasting van de natuurlijke kenmerken van de
betrokken Natura 2000-gebieden zal optreden, met artikel 28, lid 28.1,
onder e, van de planregels niet is gegeven."
Tot slot verklaart de Afdeling ook het beroep van de vereniging met betrekking tot artikel 28, lid 28.2, onder a, van de planregels gegrond: "Artikel 28, lid 28.2, onder a, van de planregels strekt ertoe, zoals
de raad ter zitting heeft bevestigd, dat een toekomstige uitbreiding van
een agrarisch bedrijf of intensieve veehouderij zal worden toegestaan
als bij de beoordeling van die uitbreiding in het kader van de Nbw 1998
door het daartoe bevoegde gezag, het college van gedeputeerde staten,
blijkt dat die uitbreiding niet in strijd is met die wet. De raad
miskent hiermee dat, zoals overwogen in de uitspraak van de Afdeling van
6 augustus 2014 in zaak nr. 201207794/1/R4,
uit de bewoordingen van artikel 19j, eerste, tweede en derde lid, van
de Nbw volgt dat de in artikel 19j bedoelde beoordelingen moeten worden
verricht vóórdat het plan wordt vastgesteld en moeten worden verricht
door het tot die planvaststelling bevoegde bestuursorgaan; in het geval
van een bestemmingsplan door de raad. Overigens miskent de raad hiermee
tevens dat, zoals volgt uit de uitspraak van 6 mei 2015 in zaak nrs. 201307326/1/R4 en 201307331/1/R4,
de uitzonderingen genoemd onder artikel 28, lid 28.2, onder a, sub 1 en
2, van de planregels betrokken dienen te worden bij de door het college
van burgemeester en wethouders te verrichten toets of een aanvraag om
omgevingsvergunning voor bouwen in overeenstemming is met de bestemming.
Nu de in artikel 28, lid 28.2, onder a, vermelde uitzonderingen niet
vóór de vaststelling van het plan door de raad zijn beoordeeld,
ontbreekt ook in zoverre de ingevolge artikel 19j van de Nbw vereiste
zekerheid dat als gevolg van het plan geen aantasting van de natuurlijke
kenmerken van de betrokken Natura 2000-gebieden zal optreden. Het
voorgaande leidt tot de conclusie dat ook artikel 28, lid 28.2, onder a,
van de planregels is vastgesteld in strijd met artikel 19j van de Nbw.
Het beroep van de Vereniging is op dit punt eveneens gegrond."
De Afdeling heeft daarom de bepalingen uit het bestemmingsplan die de uitbreidingen van agrarische bedrijven of intensieve veehouderijen toestaan vernietigd. Natuurvereniging Geaflecht is met succes opgekomen voor de belangen van de Natura 2000-gebieden en Advocatenkantoor Hoen feliciteert haar met dit succes.
Uitspraak: ABRvS 16 september 2015 ECLI:NL:RVS:2015:2939
