Burgers kunnen recht hebben op een vergoeding (dwangsom)
als de overheid te laat een besluit neemt op hun aanvraag of
bezwaarschrift. Zij kunnen dan ook via de rechter een besluit
afdwingen. Hierdoor kunnen burgers trage besluitvorming van
bestuursorganen tegengaan.
Hoe werkt het? Als bij de overheid een aanvraag is ingediend of een bezwaarschrift dan moet de overheid hier binnen de voorgeschreven termijn een besluit op nemen. Dit heet de beslistermijn. Beslist de overheid niet binnen deze termijn dan kan een burger de overheid in gebreke stellen. De overheid heeft dan nog 2 weken om alsnog een besluit te nemen. Doet de overheid dat niet dan heeft de burger automatisch recht op een dwangsom voor elke dag dat de beslistermijn wordt overschreden gedurende maximaal 42 dagen. De dwangsom bedraagt maximaal € 1260,-. Daarnaast kan de indiener een besluit afdwingen via de rechter door een beroepschrift in te dienen.
In deze uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State bevestigt de Afdeling dat doorslaggevend is dat de de overheid binnen 2 weken na de ingebrekestelling een besluit neemt ook al is voor iedereen duidelijk dat het een onjuist besluit is. In dit geval hadden Burgemeester en wethouders van de gemeente Aa en Hunze binnen die 2 weken de aanvraag van de indiener alsnog niet-ontvankelijk verklaard. Dit is een makkelijk te nemen besluit omdat de aanvraag niet inhoudelijk hoeft te worden beoordeeld en het besluit dus snel en kort kan worden genomen. Volgens burgemeester en wethouders had de indiener niet gereageerd op het gemeentelijk verzoek om meer informatie bij de aanvraag aan te leveren. Dit bleek onjuist. De indiener had aantoonbaar de gevraagde informatie aangeleverd. De aanvraag was dus ten onrechte niet-ontvankelijk was verklaard. Maar omdat het (onjuiste) besluit wel binnen de voorgeschreven 2 weken na de ingebrekestelling was genomen was er voor de indiener geen recht op een dwangsom ontstaan, aldus de Raad van State.
Het is te hopen dat de overheid er geen gewoonte van gaat maken om onjuiste besluiten te nemen om een dwangsom te ontlopen, want dan worden burgers toch weer geconfronteerd met trage besluitvorming door de overheid. Iets waarvoor de Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen juist in het leven was geroepen.
